Kwestia przechowywania schodołaza i warunków jego użytkowania jest ważna z perspektywy utrzymania sprzętu w dobrym stanie i wygody korzystania. Schodołaz to dość duże urządzenie, dlatego trzeba zawczasu zaplanować, gdzie będzie używany i gdzie będzie stał, gdy akurat nie pokonuje schodów. Czy można trzymać go na zewnątrz? Jak dużo miejsca potrzebuje w mieszkaniu? Odpowiednie przechowywanie nie tylko przedłuży żywotność urządzenia, ale też zapewni bezpieczeństwo domownikom, a wybór właściwego miejsca użytkowania (np. czy nadaje się do wąskich schodów lub na dwór) wpłynie na komfort i skuteczność jego działania.
Miejsce użytkowania – schody wewnętrzne i zewnętrzne
Większość schodołazów jest przeznaczona głównie do użytku wewnątrz budynków, na typowych klatkach schodowych. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by korzystać z nich również na schodach zewnętrznych, o ile konstrukcja schodów na to pozwala. Ważne, by schody były odpowiednio wytrzymałe i stabilne – schodołaz wywiera nacisk na stopnie (zwłaszcza model gąsienicowy), więc stare, spróchniałe schody drewniane lub kruche schody kamienne mogą stanowić ryzyko. Standardowe betonowe czy metalowe schody zewnętrzne zazwyczaj bez problemu wytrzymają pracę urządzenia. Trzeba też zwrócić uwagę na szerokość i kształt biegu schodów. Schodołazy potrzebują minimalnej szerokości, by się zmieścić (informację tę podaje producent, np. wymagane min. 80 cm szerokości schodów). Na bardzo wąskich, krętych schodach o ciasnych zakrętach urządzenie może się nie mieścić lub manewrowanie będzie utrudnione. W praktyce, jeśli człowiek z wózkiem inwalidzkim z trudem mieści się na danych schodach, to schodołaz także będzie miał problem. Do użytku na dworze trzeba brać pod uwagę warunki atmosferyczne – o których była mowa wcześniej – nie powinno się zostawiać schodołaza na deszczu na stałe, ale okazjonalne pokonanie kilku stopni przed domem w deszczowy dzień jest jak najbardziej możliwe. Podsumowując, miejsce użytkowania może być zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, byle teren był w miarę równy (schodołaz nie zastąpi terenowego wózka – nie jest przeznaczony do jazdy po rampach czy ścieżkach, tylko po schodach) i schody spełniały minimalne wymagania co do wytrzymałości i wymiarów.
Ile przestrzeni potrzebuje schodołaz w domu?
Samo korzystanie ze schodołaza w domu wymaga nieco przestrzeni, głównie na podejściu do schodów i na ich szczycie. Operator musi mieć miejsce, by wygodnie ustawić urządzenie przy pierwszym stopniu, a na górze – żeby bezpiecznie wyjechać ponad ostatni stopień i wyhamować. Typowo zaleca się, by przed schodami (zarówno na dole, jak i na górze) było przynajmniej kilka metrów wolnej przestrzeni na manewry. W ciasnych korytarzach może to oznaczać konieczność przestawienia np. jakiegoś mebla czy kwietnika, który stoi tuż przy schodach, aby zyskać swobodę ruchu. Jeśli chodzi o przechowywanie urządzenia w mieszkaniu, to warto wiedzieć, że schodołazy często można częściowo złożyć lub postawić pionowo, żeby zajmowały mniej miejsca. Na przykład model gąsienicowy po odpięciu rączki sterującej można ustawić „na sztorc” w rogu pomieszczenia – jego podstawa z gąsienicami stoi na podłodze, a reszta opiera się o ścianę. W takiej pozycji zajmuje znacznie mniejszą powierzchnię podłogi, niż gdyby leżał rozłożony. Schodołazy kroczące zazwyczaj mają własne siodełko i ramę, które też można złożyć podobnie jak wózek inwalidzki – po złożeniu można je wsunąć np. do schowka pod schodami lub do dużej szafy. Przed zakupem warto sprawdzić wymiary urządzenia w pozycji złożonej i przemyśleć, gdzie będzie „parkować” na co dzień. Pamiętajmy też o wadze – urządzenie ważące kilkadziesiąt kilogramów najlepiej trzymać na parterze lub w miejscu, gdzie nie trzeba go wnosić po schodach do przechowania (chyba że zawsze będzie rozłożone i gotowe do użycia na tym jednym poziomie).
Warunki przechowywania schodołaza i konserwacja
Przechowując schodołaz, należy zapewnić mu warunki, które zapobiegną jego niszczeniu i zawsze pozwolą na gotowość do użycia. Przede wszystkim pomieszczenie powinno być suche – długotrwałe przechowywanie sprzętu w zawilgoconym garażu czy na zewnątrz pod gołym niebem może skutkować korozją metalowych części i degradacją elementów elektronicznych. Optymalna jest temperatura pokojowa; jeśli urządzenie stoi w nieogrzewanym miejscu zimą, warto przynajmniej zabierać stamtąd akumulator i przechowywać go w cieple, aby nie tracił swojej pojemności. Schodołaz najlepiej trzymać w pozycji stojącej, stabilnie oparty o ścianę lub unieruchomiony, by przypadkowo nie przewrócił się (jeśli ma blokady kół lub gąsienic, warto je zaciągnąć). Ze względów bezpieczeństwa dobrze jest ulokować go tak, by nie blokował ciągów komunikacyjnych w domu – np. nie stał na środku korytarza, gdzie ktoś mógłby się o niego potknąć. Dla utrzymania sprzętu w dobrej kondycji, co jakiś czas trzeba go oczyścić z kurzu, a raz na pewien okres (zgodnie z zaleceniami producenta) naładować baterię, nawet jeśli schodołaz nie był używany. Pozwoli to uniknąć nadmiernego rozładowania akumulatora w trakcie długiego przestoju. Warto również raz na kilka miesięcy wykonać krótki test urządzenia – przejechać nim kawałek, sprawdzić hamulce, stan pasków mocujących – by mieć pewność, że w razie potrzeby jest w pełni sprawny.
Wskazówki dotyczące przechowywania schodołaza:
- Wybierz suche miejsce: Trzymaj urządzenie z dala od wilgoci i opadów atmosferycznych, najlepiej w domu lub garażu.
- Składaj dla oszczędności miejsca: Wykorzystaj możliwość złożenia lub rozebrania schodołaza, by zminimalizować przestrzeń, jaką zajmuje.
- Zabezpiecz przed przewróceniem: Ustaw schodołaz stabilnie (np. oparty o ścianę) i zablokuj jego koła/gąsienice, jeśli to możliwe.
- Dbaj o akumulator: Nie dopuszczaj do całkowitego rozładowania podczas długiego nieużywania – doładowuj baterię co kilka tygodni i przechowuj ją w umiarkowanej temperaturze.
- Regularna kontrola: Co jakiś czas sprawdź stan urządzenia – oczyść je z kurzu, przetrzyj elementy, wykonaj krótki test działania, aby mieć pewność sprawności.
